Urodził się w 1934 roku na Kolonii Boćki, gdzie rodzice mieli gospodarstwo. Jego dzieciństwo przypadło na czas wojny i dwóch okupacji, podczas których rodzina została ciężko doświadczona. W grudniu 1939 roku ojciec – Bolesław Derehajło, pseudonim „Dąb”, został zaprzysiężony w konspiracyjnej organizacji „Podlaski Batalion Śmierci”. W 1941 roku objął stanowisko komendanta placówki ZWZ-AK Boćki. Zginął rozstrzelany przez Niemców w 1943 roku. Najstarsza siostra – Jadwiga w 1939 roku została zesłana do obozu w Ostaszkowie, a później Riazaniu. Młodsza siostra – Rachela w 1942 roku została wywieziona na roboty do Prus Wschodnich. Jan Derehajło uczęszczał do szkoły w czasie okupacji sowieckiej, a później niemieckiej. Ostatnią klasę szkoły podstawowej ukończył już po wojnie. Razem z matką prowadził gospodarstwo. W 1954 roku, mając 20 lat, mimo że był jedynym żywicielem rodziny, został powołany do wojska i skierowany do pracy w kopalni węgla w Sosnowcu. Po dwóch miesiącach został przeniesiony na służbę do Warszawy do Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Pełnił służbę chroniąc dom przy ulicy Parkowej, który zajmował Bolesław Bierut, a później chroniąc Belweder. Po przeszło trzyletniej służbie wrócił do domu i ponownie rozpoczął pracę w gospodarstwie. Ożenił się. Oprócz zajęć rolniczych podejmował też inne prace: był kierowcą taksówki, później przez 30 lat razem z żoną Teresą organizował wesela. Zmarł w 2020 roku. Miał dwoje dzieci. Syn, Stanisław Derehajło, przez blisko 20 lat pełnił funkcję wójta gminy Boćki, obecnie jest wicemarszałkiem województwa podlaskiego.
Budowa domu |
|
Opis strychu |
|
Wejście Armii Czerwonej w 1939 roku, śmierć sąsiadów |
|
Spalenie dworu rodziny Korsaków w Knorydach |
|
Terror i wywózki |
|
Zmiany w szkole pod okupacją sowiecką |
|
Wydanie żołnierzy AK, w tym komendanta palcówki Bolesława Derehajły, ojca Jana Derehajły, przez konfidenta Gestapo Kazimierza Matczuka |
|
Odnalezienie po wojnie Kazimierza Matczuka w Przemyślu |
|
Zeznania Kazimierza Matczuka w sądzie |
|
Przejście frontu. Żołnierze Armii Czerwonej w 1944 roku |
|
Opis szkoły w Boćkach po wojnie |
Całość nagrań oraz zdjęcia ze zbiorów prywatnych Jana Derehajły złożone są w Archiwum Historii Mówionej Ośrodka „Karta” oraz Domu Spotkań z Historią w Warszawie pod sygnaturą AHM 3339 |
Fundacja OKOLICA > Archiwum > Jan Derehajło
Strona przygotowana przy finansowym wsparciu programu Muzeum Historii Polski „Patriotyzm Jutra” |